Lesson 10.1: Τεχνητή Νοημοσύνη VS Ανθρώπινη Βλακεία, σημειώσατε 2

Με αυτό το post ξεκινάω μια μικρή σειρά από μαθήματα και ηθικά ερωτήματα σε σχέση με την Τεχνητή νοημοσύνη (Τ.Ν.) και της εφαρμογές αυτής. Το άρθρο αυτό είναι το πρώτο και έχει κυρίως εισαγωγικό περιεχόμενο, θέματα προς συζήτηση όπως φαίνονται από την σκοπιά του απλού ανθρώπου, σχετικά με τα οφέλη αλλά και τα προβλήματα που δημιουργούνται όταν οι υπολογιστές αρχίζουν και "σκέφτονται".

Το ερώτημα που είχε ο άνθρωπος από την μέρα που κατασκεύασε τους πρώτους υπολογιστές ήταν αν αυτή του η κατασκευή θα ξεπεράσει ποτέ και τον ίδιο σε νοημοσύνη. Σίγουρα ακόμα είμαστε πολύ πίσω από αυτό το στάδιο, όμως έχουν γίνει γενναία βήματα τα τελευταία χρόνια στον τομέα της Τ.Ν. που μπορούμε να υποθέσουμε ότι θέτουν γερά θεμέλια για τα επόμενα βήματα της.

Τι ορίζουμε όμως ως τεχνητή νοημοσύνη;

Ακόμα και σήμερα, δεν έχει δοθεί ένας πλήρης και σαφής ορισμός της Τ.Ν. Σε γενικές γραμμές μπορούμε να πούμε ότι είναι η νοημοσύνη των μηχανών και το επιστημονικό πεδίο που προσπαθεί να την πετύχει. Είναι τόσο δύσκολος ο ορισμός της Τ.Ν. για τον απλό λόγο ότι δεν υπάρχει ένας σαφής ορισμός για το τι είναι η ανθρώπινη νοημοσύνη.

Με τι ασχολείται η Τ.Ν.;

Η Τ.Ν. ασχολείται με τα προβλήματα που απαιτούν διαδικασίες συλλογιστικές και εξαγωγής συμπερασμάτων σε προβλήματα είτε ιδιαίτερα χαμηλής πολυπλοκότητας είτε υπερβολικά υψηλής. Όλα αυτά τα προβλήματα που στον ανθρώπινο εγκέφαλο είναι ιδιαιτέρως απλοϊκά, σε έναν υπολογιστή είναι συνήθως ιδιαίτερα απαιτητικά. Αναγνώριση σχημάτων και εικόνων, αναπαράσταση γνώσης, χρήση φυσικής γλώσσας, κίνηση στον χώρο, κοινωνική επαφή.

Πότε έχουμε πετύχει το απόλυτο;

Ένας Μαθηματικός, ο Alan Turing το 1950 έκδοσε στο περιοδικό Mind ένα άρθρο που περιεγραφέ αυτό που σήμερα θεωρείται το απόλυτο τεστ τεχνητής νοημοσύνης.

Το τεστ αυτό, που φαίνεται στην εικόνα, απαιτεί 2 ανθρώπους και το σύστημα Τ.Ν. σε δύο διαφορετικά δωμάτια. Ο άνθρωπος που βρίσκεται στο ένα δωμάτιο κάνει ερωτήσεις στο άλλο δωμάτιο που βρίσκονται το σύστημα και ένας άλλος άνθρωπος. Μπορούμε να δηλώσουμε πως έχουμε πετύχει Τ.Ν. όταν με τις απαντήσεις που θα λαμβάνουμε δεν θα μπορούμε να ξεχωρίσουμε ποιος από τους δύο δεν είναι άνθρωπος. 

Τι πεδία εφαρμογής έχει;

Εδώ είναι το σημαντικότερο και μεγαλύτερο ηθικό δίλημμα. Με απλή επαγωγική σκέψη μπορεί κάποιος να καταλάβει ότι ένα Σύστημα Τ.Ν. που περνάει το τεστ Turing μπορεί να κάνει ότι κάνει και ένας άνθρωπος. Το θέμα είναι, εμείς το εμπιστεύομαστε τόσο ώστε να του δώσουμε μια τόσο σημαντική θέση; Σε πολλά συστήματα παραγωγής και διάγνωσης βλαβών, έχουν εγκατασταθεί συστήματα Τ.Ν. και ασαφούς λογικής που λειτουργούν με επιτυχία, αλλά εκεί δεν υπάρχει άμεσος κίνδυνος για ανθρώπινες ζωές, και το επίπεδο της ελευθερίας αποφάσεων είναι περιορισμένο. Θα εμπιστεύομασταν όμως ένα σύστημα Τ.Ν. να ελέγχει τα οπλικά συστήματα ενός κράτους; Ειδικά με την προβολή ταινιών όπως Terminator και A.I. η ανθρώπινη κοινή γνώμη έχει μόνιμα καταστροφικές ιδέες για την εφαρμογή των υπολογιστών σε θέσεις υψίστης σημασίας. Δεν μπορώ να πω ότι διαφωνώ, όμως, γνωρίζοντας την μέχρι τώρα πρόοδο της Τ.Ν. μπορώ να πω ότι αυτό που πρέπει να φοβόμαστε είναι την ανθρώπινη βλακεία, καθώς ακόμα και σήμερα νικάει κάθε μέθοδο τεχνιτής αλλά και πραγματικής νοημοσύνης, αποδεικνύοντας ότι ο Δαρβίνος δεν είχε απόλυτο δίκιο...